ရေကူး ညာတင် စကားပြောနည်း (၁)

ြမန်မာတို့သည် မြန်မာစကား မြန်မာစာပေဟူ၍ အခိုင်အမာ သမိုင်းရှိသည့် လူမျိုးတစ်မျိုးဖြစ်သည်၊ ထို့ပြင် မြန်မာ တို့သုံးသော စကားလုံးများသည် အလွန်တရာ ပေါများကြွယ်ဝ အဓိပ္ပါယ်လည်း လေးနက်လှပေသည်။
သံခင်းတမန်ခင်း ပြောဆိုခြင်းမှအစ လူမှုရေး နယ်ပယ်အတွင်း မိမိဆောင်ရွက်ကြသည့် ကိစ္စများအပေါ် မူတည်၍
ဥပမာ ဥပမေယျများဖြင့် ပြောဆိုတတ်ကြပါသည်။
စကားပြောဆိုရာတွင် ကျွမ်းကျင်လိမ္မာစေရန် စကားပြောနည်း ၁၀-မျိုးကို ခွဲခြားသတ်မှတ်ထားသည်။
မြန်မာလူမျိုးတို့က စကားကြီး ၁၀-မျိုးဟု ခေါ်ကြသည်။
သိသူများလည်းရှိသလို မသိသေးသူများလည်း ရှိကြပါသည်၊ ထို့ကြောင့် ဗဟုသုတအတွက် နေ့စဉ်ထုတ်သတင်း စာများမှ စုစည်းထားသည်များကို တင်ပေးလိုက်ခြင်းဖြစ်ပါသည်။

ယင်း ၁၀-မျိုး၏ အမည်များကို မုန်တိုင်ပင်ဆရာတော်က မှတ်သားရလွယ်ကူစေရန်
သုံးပုံတံချူကျမ်းမှာ အောက်ပါအတိုင်း လင်္ကာစီထားပါသည်-
-ရေကူး ညာတင်
-ကောက်ပင်ရိတ်လှီး
-ရေစီး ဖောင်ဆန်
-အိုးတန် ဆန်ခတ်
-ဆီပွတ် ကျည်ပွေ့
-ဆင်ဝှေ့ ရန်ရှောင်
-တောင်သူယာခုတ်
-ကြက်ဆုတ်ခွပ်ပစ်
-ရေစစ်သည့်အင်
-ခက်တင် မောင်းနင်း
အခြင်းဆယ်ပါး၊ ဤစကားကို၊ မှတ်သား ၀မ်းတွင်း လေ့စေမင်း။ -ဟု ဖြစ်ပါသည်။

ရေကူးညာတင် စကားပြောနည်း (၁)
မြစ်တစ်ဖက်မှ လိုရာဖက်ကမ်းသို့ ကူးလိုလျှင် မြစ်ညာမှ စတင်၍ ကူးမှ လိုရာသို့ စတင် ရောက်သကဲ့သို့
မိမိ အလိုရှိရာသို့ ရောက်အောင် အထက်က တင်ကူးပြောဆိုခြင်းသည် -ရေကူး ညာတင်-စကားပြောနည်း
မည်သည်။
ရေကူးညာတင်စကားပြောနည်းဖြင့် ပြောဆိုခဲ့သည့် ပုံပြင်ထုံးတစ်ခုကို သာဓကပြ၍ ပြောဆိုရပါလျှင်
တစ်ခါက သူဌေးသားတစ်ဦးသည် ၀မ်းတွင်းမှာ အူထုံးဖွဲ့နေရာ သမားတော် ဇီဝကသည် ရက်သတ္တပတ် တစ်ပတ်မျှ ကုသလျှင် ပျောက်နိုင်မည်ဟု သိသော်လည်း သူဌေးသား ကြောက်ရွံ့ငြင်းဆန်မည်စိုး၍ ကုသရန် မလွယ်ကြောင်းနှင့် ခုနစ်လအိပ်မှ ကုနိုင်မည်-ဟု ပြောဆိုခဲ့ပြီးနောက် တဆင့်ချင်း လျော့ချ၍ ငါးလ သုံးလ တစ်လ အချိန် အိပ်ရမည်ဟု အချိန်တောင်းဆိုခဲ့သည်။
နောက်ဆုံး အမှန်တကယ် အချိန်ကုန်မည့် ရက်သတ္တ တစ်ပတ်လောက် အိပ်ရာထဲတွင် နေပါမည်ဟု သူဌေး သားက သဘောတူ လိုက်လျောခဲ့ရာ ခုနစ်ရက် အိပ်ပျော်စေပြီး ထုံးနေသော အူကို လွယ်ကူစွာ ဖြေရှင်းကာ
မူလအတိုင်း သွတ်သွင်း၍ ခွဲစိတ်မှု ပြီးမြောက်စေခဲ့ပါသည်။
ဤကဲ့သို့ မိမိလိုရာ နောက်ဆုံးရောက်အောင် ကြိုတင်၍ အမြင့်မှ အဆင့်ဆင့် လျော့ချပြောဆိုခြင်းကို
-ရေကူး ညာတင် စကားပြောနည်း- ဟု မှတ်သားကြပါသည်။ ။ ။ (23-9-2006)